Krakowska „lekcja czytania” dla uczniów klas humanistycznych

lekcja-czytania

,,Lekcje czytania” to spotkania młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych z pisarzami, krytykami, profesorami, które polegają na wspólnym interpretowaniu wcześniej przeczytanego tekstu. Lekcje mają na celu popularyzację czytelnictwa przez zapoznawanie młodych ludzi z literaturą w przystępny, przyjemny sposób. Akcja, która trwa już od 7 lat, zorganizowana została w ramach krakowskiego Festiwalu Conrada przez Fundację Tygodnika Powszechnego. Na takim wydarzeniu nie mogło oczywiście zabraknąć uczniów II LO im. ks. prof. Józefa Tischnera.

26 października w Krakowie część klas humanistycznych, z inicjatywy prof. Olszewskiego, wzięła udział w warsztatach z krytyczką, tłumaczką literatury pięknej, dwukrotnie nominowaną do Nagrody Literackiej Nike, prof. UW – Małgorzatą Łukasiewicz. Tym razem na warsztat wzięty został Joseph Roth – austriacki pisarz pochodzenia żydowskiego. Korzenie te, jak się okazało, miały swój punkt odniesienia w twórczości autora.

,,Poziomki” Josepha Rotha stanowią zbiór niedokończonych, otwartych opowiadań, na których uczniowie skupili swoją uwagę podczas środowego spotkania, a szczególnie na uprzednio przeczytanym opowiadaniu pt. ,,Dziś rano nadszedł list…”, napisanym pod koniec lat 20-tych. Jest to wycinek historii z życia pewnego człowieka, o którym niewiele się dowiadujemy, gdyż tekst składa się z zaledwie 10 stron, jednak prof. Łukasiewicz uczulała, że ,,porzucanie” dzieła przed uprzednim jego skończeniem było typową dla Rotha sytuacją.

We wszystkich opowiadaniach wchodzących w skład ,,Poziomek” można znaleźć pewne podobieństwa. Narzuca się m.in. częsty motyw diaspory żydowskiej uciekającej przed prześladowaniami, ponadto wszystkie teksty mówią o pewnych wartościach, które człowiek w sobie nosi. W ,,Dziś rano nadszedł list…” na pierwszy plan wysuwa się sentymentalizm reprezentowany przez narratora, który rozglądając się po diasporach swojego narodu, rozpamiętuje znajomych, przyjaciół i snuje przypuszczenia dotyczące ich dalszych losów. Aspektem wiążącym ze sobą wszystkie opowiadania jest również zachowana symetria – każdy tekst rozpoczyna się od opisu miasta symbolizującego pewną utopię, magiczne miejsce, które później zostaje zburzone, wyśmiane. U Rotha zestawione zostają kontrastowe postawy: bezkrytyczny zachwyt nad przeszłością oraz jej wyśmianie. W czasie spotkania zwrócono uwagę na ponadczasowość tego motywu, który pojawia się m.in. w ,,Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza jako mit Soplicowa. Narrator Rotha oddaje się również przemyśleniom na temat przyszłych pokoleń, które przez diaspory nie poznają już swojej kultury, tradycji, ,,a dziadek jest dla nich już mitem”.

Uczniowie do wszystkich wniosków doszli na skutek moderowanej przez prowadzącą dyskusji, wzbogaconej o informacje dotyczące biografii pisarza.